In de bijeenkomst van de Vergadering van Deelgenoten van 25 april jl. is onder andere de aanpak van wateroverlast in Stadstuin besproken.

Eind 2017 is de 2 jarige monitoring van verschillende proefoplossingen besproken door het bestuur van stichting Stadstuin. Naar aanleiding van deze bespreking is besloten om een werkgroep Wateroverlast samen te stellen met bestuursleden, vertegenwoordigers van de werkgroep Groen, de hovenier 't Hofland en de parkmanager. 

Deze werkgroep Wateroverlast heeft een lijst samengesteld met locaties waar begin 2018 nog steeds (hemel)wateroverlast was. Per locatie is een urgentie bepaald, waarbij de prioriteit A locaties de hoogste urgentie heeft en prioriteit D locaties de laagste. Daarnaast is per locatie een maatwerkaanpak vastgesteld.

Er zijn 20 locaties waar wateroverlast ondervonden wordt. In 2018 worden de 6 prioriteit A locaties met de meeste urgentie aangepakt. Er wordt ca. € 20.000,- in 2018 geïnvesteerd in deze 6 locaties, de gemeente Amersfoort zal € 10.000,- hieraan bijdragen.
Wat er met de andere locaties (B t/m D) gaat gebeuren is op dit moment niet bekend, dit heeft onder andere met de haalbaarheid en betaalbaarheid te maken. 

De werkzaamheden zijn gepland in de weken 19 t/m 22 (23), maar door weersomstandigheden is het mogelijk dat de planning aangepast wordt.

Hieronder zijn de 6 prioriteit A locaties afgebeeld, met een korte omschrijving van de werkzaamheden. 

Baars locatie 2
Er is hier n.a.v. het plan “wensenlijst werkgroep Groen” in 2017 een wadi aangelegd rondom de waterafvoerput. Door het type beplanting van de wadi zal de belevingswaarde verhoogd worden en ontstaat een opvang voor water.

Verbeteren waterafvoer door:
Het opnieuw profileren van het terrein met op het laagste punt een drainage evenwijdig aan de gevel uitkomend in de wadi, daardoor loopt het water beter richting de Wadi. Het te profileren terrein voorzien van een laag teelaarde, waardoor het hemelwater makkelijker in de bodem kan infiltreren.

Karper / Baars locatie 5
​Op het asfalt blijft bij geringe neerslag al water staan. Het water kan onvoldoende weg en het asfalt ligt onvoldoende op afschot.

​Verbeteren waterafvoer door:
​Aanbrengen waterafvoergoot en aansluiten op greppel bij de Karper. Aangrenzend gazon onder hoogte van het asfalt brengen door afvoer toplaag.

Meerval locatie 10
​Op deze locatie is in 2017 een drain aan beide zijden van het fietspad aangebracht, waar het water afgevoerd wordt naar twee infiltratieboxen. Tijdens uitvoering van de werkzaamheden is gebleken dat de drain veel water afvoert.
Probleem lijkt te zijn dat de infiltratieboxen onvoldoende capaciteit hebben dan wel onvoldoende afvoerend vermogen heeft. Resultaat is dat het water aan de bovenzijde van de box wordt afgevoerd waardoor het fietspad zeer nat wordt. Met name in de winter tijdens vorstperioden kan dit een gevaar (gladheid door bevriezing) vormen voor fietsers en wandelaars.

Verbeteren waterafvoer door:
​Drainafvoer realiseren naar de vijver van de Canyon. Dat houdt in dat er een afvoerbuis aangebracht wordt vanaf de infiltratieboxen naar de vijver. Dit zorgt ervoor dat de infiltratieboxen het water sneller kunnen afvoeren en niet vollopen.

Meerval locatie 11
​Er is in het verleden een kleine greppel gecreëerd om het water vanaf het hoger gelegen gedeelte (tijdelijk) in op te vangen. Een grotere (breder en dieper) greppel is geen optie gezien het profiel van het maaiveld en de mogelijkheden om beheer uit te voeren.

Verbeteren waterafvoer door:
​Aanleg van drainbuis evenwijdig aan asfalt in koffer van drainzand. Drain dan aansluiten met een afvoerbuis op de vijver van de Canyon.

Forel locatie 17
De achtertuin van de woningen bevindt zich op het diepste punt van de omgeving. Er is een greppel gegraven om water af te voeren. Diepte hiervan is hoger dan de aanwezige bestrating. Tussen de greppel en bestrating bevindt zich een kleine aarden dijk. Verder zijn er ook twee putten aanwezig om de waterafvoer te verbeteren. Bij heftige regenval bereikt het water de woningen met in het slechtste geval naar binnen stromend water.​



​Verbeteren waterafvoer door:​
Er wordt een wadi te gecreëerd waar het water gebufferd kan worden. Hierbij dient het laagste deel lager te komen dan laagste punt van de bestrating van de woningen. De dijk tegen de woningen aan dient breder te worden zodat het langer duurt voordat water er doorheen sijpelt. De wadi zal worden ingezaaid met een normaal graszaad mengsel. Beheer zal worden meegenomen in het “Kruidenrijk Grasland” beheer.

Zeelt locatie 18
Locatie is naar aanleiding van werkzaamheden Portaal open gegraven, om de parkeerkelder waterdicht (rubberafdichting) te maken.

​Verbeteren waterafvoer door:​
​Na de graaf- en werkzaamheden uitgevoerd door Portaal wordt er een drainbuis aangelegd in een koffer van drainzand. De drainbuis wordt op ca. 1 meter uit de gevel en op ca. 80 cm diep aangelegd. Inmiddels zijn de werkzaamheden door Portaal afgerond. 
De toplaag van het gazon zal worden doorgewerkt met drainzand om betere afvoer naar de drainbuis te bewerkstelligen.

Als onderdeel van de (proef)aanpak van het probleem met (hemel)water in Stadstuin en de gevolgen voor sommige bomen (slechte groei of zelfs afsterven), zullen een aantal bomen met pneumatische injectie (ploffen) worden behandeld.

Bij pneumatische injectie wordt de bodem met lucht en Perlite geïnjecteerd, zodat er meer beluchting van de grond ontstaat. Door de injectie van Perlite blijft de grond open en heeft deze groeiplaatsverbetering een langdurig en dus positief effect op de groei van de bomen.

De machine (Airgrow) die het pneumatisch injecteren mogelijk maakt, moet dicht bij de bomen staan. Daarom zullen er met name bij de Meerval (111 - 131) enkele parkeerplaatsen op donderdag  
14 april a.s. (en/of vrijdag 15 april a.s.) vrijgehouden moeten worden. De benodigde parkeerplaatsen zullen worden vrijgehouden met bordjes waarop tevens de reden is aangegeven.
Wij hopen dat iedereen de aangegeven parkeerplaatsen vrij wil houden, zodat de werkzaamheden snel en met zo min mogelijk overlast uitgevoerd kunnen worden.
De organisatie die het pneumatisch injecteren zal verzorgen is BTL.

Er is een klein voorbehoud, mocht het weer slecht zijn (te nat) dan worden de werkzaamheden niet uitgevoerd en uitgesteld tot een later tijdstip.

Wij willen u in elk geval bij voorbaat danken voor de medewerking.

Door de natte weersomstandigheden is in overleg besloten om het pneumatisch injecteren (ploffen) van de bomen uit te stellen. Door de natte bodem kan rijspoorschade optreden, terwijl het effect van het pneumatisch injecteren gedeeltelijk teniet gedaan wordt. Het is noodzakelijk dat het ca. 2 weken droog blijft. We zullen de komende weken bekijken wanneer de werkzaamheden alsnog uitgevoerd kunnen worden.

Door de weersomstandigheden hebben sommige werkzaamheden vertraging opgelopen, dus de planning is bijgesteld. Hieronder kunt u de planning lezen en zien welke onderdelen al gerealiseerd zijn. Als het weer meewerkt, dan kunnen we de werkzaamheden eind week 12 afronden. 

In samenwerking met hoveniersbedrijf 't Hofland, BTL realisatie en de werkgroep Groen is een voorstel gemaakt om diverse proefoplossingen te gaan testen.
In de bestuursvergadering van 25 november 2015 is besloten om de voorgestelde proefoplossingen te gaan uitvoeren in Stadstuin. De verschillende opties die specifiek bomen betreffen worden op meerdere locaties toegepast om goed de effectiviteit te kunnen beoordelen. 
De resultaten van de verschillende oplossingen zullen pas na langere tijd zichtbaar zijn, daarom is besloten om minimaal 1 jaar, maar waarschijnlijk 2 jaar de effectiviteit te monitoren. Pas daarna is het mogelijk goede conclusies te trekken over toepassing van een of meer van deze oplossingen op andere locaties in Stadstuin.

Hieronder staan de verschillende proefoplossingen beschreven inclusief de locaties waar deze toegepast zullen worden. Voor een totaaloverzicht, bekijk dan de kaart.

Optie 1 (Mulchen en Ploffen)
Hierbij wordt de grond rond 6 bomen eerst pneumatisch geploft (er wordt lucht in de grond geblazen met extra voedingsstoffen) en daarna worden de bomen voorzien van een boomspiegel, waarin een laag van 10 cm bodemafdekkend materiaal van uitgecomposteerd hout wordt aangebracht (Mulchen).  

Optie 2 (Mulchen en Regenwormen)
​Hierbij wordt mulchen toegepast in combinatie met het inbrengen van regenwormen in de boomspiegel. De regenwormen zorgen voor een betere structuur van de grond en dragen hierdoor bij aan de verbetering van de doorwortelbare ruimte en voor meer zuurstof in de grond. Het toepassen van regenwormen is een oplossing die langere tijd vergt voor resultaat zichtbaar is.

Optie 4 (Ploffen en Regenwormen)
Hierbij worden na het pneumatisch ploffen van de bomen alleen regenwormen ingebracht in de grond.

In april 2014 hebben wij aangegeven dat n.a.v. de grondboringen en het rapport van een adviesbureau op een aantal locaties meerdere oplossingsrichtingen eind 2014 zouden gaan testen.

Kink in de kabel
Echter de kostenconsequenties van deze 5 proeflocaties waren dusdanig groot, dat het bestuur eind 2014 besloten heeft om af te zien van de realisatie van deze proeflocaties. De kostenconsequenties waren niet haalbaar gezien de veranderde financiële omstandigheden (crisis, lage rente) die helaas ook gevolgen had (en heeft) voor de stichting Stadstuin.  

Het bestuur is na dit besluit opnieuw in overleg gegaan met de verschillende betrokken partijen om toch een of mogelijk meerdere oplossingen te vinden voor het probleem met de wateroverlast in Stadstuin. Een belangrijke voorwaarde in de zoektocht is dat oplossingen, zowel haalbaar als betaalbaar moeten zijn. 

Stand van zaken nu
Er zijn meerdere keren overleggen geweest en daarbij zijn nieuwe oplossingen bedacht.
De ideeën zijn uitgewerkt in een globaal plan, met de bedoeling deze te testen op meerdere proeflocaties. Het bestuur van stichting Stadstuin heeft de werkgroep Groen gevraagd om een advies te geven over de voorgesteld aanpak en de beste proeflocaties. 
Dit advies wordt gebruikt door de uitvoerende partijen om een concreet plan van aanpak te maken inclusief de bijbehorende kosten. 

Planning
Het Algemeen Bestuur van stichting Stadstuin zal in november aanstaande over dit plan van aanpak vergaderen en een besluit nemen. 

Als het bestuur akkoord gaat met het plan van aanpak, dan zou de uitvoering van de werkzaamheden en de realisatie van de proeflocaties begin 2016 kunnen plaatsvinden.
Daarna zullen dan de effectiviteit van de verschillende oplossingsrichtingen gemonitord en beoordeeld gaan worden. Op basis van de resultaten moet dan bekeken worden of de oplossing(en) op grotere schaal mogelijk en zinvol zijn.  

Als er meer informatie en duidelijkheid beschikbaar is, zullen wij u hiervan op de hoogte stellen.

Grondboringen
Om meer inzicht te krijgen in de bodemopbouw in Stadstuin zijn er op 25 februari 2014 op 18 locaties grondboringen gedaan. Deze grondboringen leverden 18 bodemprofielen op, waaruit bleek dat er een grote verscheidenheid is in bodemstructuren tussen de 18 locaties. Zo zijn er locaties waar tot ca. 3 meter vanaf het maaiveld een niet waterdoorlatende laag aanwezig is.
Duidelijk is geworden dat de wateroverlast veroorzaakt wordt door hemelwater en dat er geen relatie is met het grondwater(niveau). De bodemstructuur is op vele plaatsen dusdanig moeilijk waterdoorlatend, dat het hemelwater op het maaiveld blijft staan en zich op sommige locaties kan verzamelen.

Advies
Een adviesbureau heeft op basis van de uitkomst van de grondboringen een advies uitgebracht over de vraag op welke wijze de wateroverlast aangepakt zou kunnen worden. Dit heeft ertoe geleid dat de planning aangepast moest worden en er aanvullend overleg nodig was. Dit omdat de in eerdere instantie geplande proeflocaties met 3 verschillende methoden van aanpak opnieuw bekeken moest worden. Sommige eerder bedachte methoden zijn minder goed toepasbaar in Stadstuin of op de beoogde proeflocatie niet toepasbaar.

Proeflocaties
Uiteindelijk is besloten om niet 3 methoden te testen, maar 5 methoden (of combinaties van methoden) om zo de beste oplossingen te vinden. In het overzicht van de proefvakken kunt u zien welke methode of methoden op welke proeflocatie getest zullen gaan worden.
De proefvakken zullen in de maand mei 2014 worden gerealiseerd, waarna enkele maanden gemonitord zal worden of de methoden een oplossing zou kunnen bieden voor de specifieke wateroverlast in Stadstuin. 

Doel
Het streven is om eind 2014 een besluit te kunnen nemen hoe in Stadstuin de wateroverlast aan te pakken. Maar iedereen is zich ervan bewust dat welke methode ook gekozen zal gaan worden, een 100% oplossing van het wateroverlastprobleem zal waarschijnlijk niet gevonden worden. Het doel is om een oplossing te vinden die financieel haalbaar is en toch een groot deel van de problemen zal kunnen oplossen. De ultieme oplossing - tot 3 meter diep afgraven van de gehele Stadstuin - is simpelweg niet haalbaar en onrealistisch.

We vragen uw begrip voor de eventuele overlast die de werkzaamheden zullen veroorzaken.

De proefvakken zullen worden gerealiseerd op de onderstaande locaties:

De komende weken zullen verschillende activiteiten worden uitgevoerd met betrekking tot de aanpak van de wateroverlast in Stadstuin.
Om meer inzicht te krijgen in bijvoorbeeld de bodemopbouw van de grond in Stadstuin zal er onderzoek gedaan worden. Op basis van deze gegevens zullen in elk geval 3 proefvakken met verschillende oplossingen (Vertidrain, Diepspitten en Pneumatische injectie) worden getest. Ook zal door een adviesbureau onderzoek worden gedaan of een vierde oplossingsrichting (Verticale drainage) in Stadstuin mogelijk is. 

De werkzaamheden en het onderzoek zullen een groot gedeelte van 2014 duren. De planning ziet er als volgt uit:

• Week 9: Grondboringen op 18 locaties in Stadstuin
• Week 10: Vastleggen van de situatie (nulmetingen) op de locaties voor de realisatie van de proefvakken Vertidrain, Diepspitten en Pneumatische injectie. Tevens zullen er grondwaterstandmetingen worden uitgevoerd.
• Week 11/12: Realisatie van de 3 proefvakken
• Week 13: Conclusie van adviesbureau: is Verticale drainage ook een oplossingsrichting? Tevens start van monitoring van de 3 proefvakken: zijn er verschillen in werking en zo ja, welke zijn dit?
• Week 14: Indien advies over Verticale drainage positief is: nulmeting locatie uitvoeren en realisatie van proefvak.
• Week 15: Start monitoring van Verticale drainage
• Week 26: Eind rapportage van de 4 proefvakken
• September 2014: definitief besluit door bestuur over aanpak wateroverlast
• Oktober 2014: realisatie maatregelen tegen wateroverlast

Wateroverlast is in Stadstuin eigenlijk al sinds de realisatie van de wijk een aandachtspunt c.q. probleem. 
In het verleden zijn er allerlei 'ad-hoc' oplossingen uitgevoerd, zoals extra greppels maken, drainages aanleggen, etc. 
Echter, al deze oplossingen hebben uiteindelijk niet geleid tot een voldoende oplossing van de wateroverlast. Daarom heeft het bestuur in november 2013 besloten om te gaan zoeken naar een oplossing die liefst alle waterproblemen moet gaan oplossen. Daarmee is ook besloten om in afwachting daarvan alle 'ad-hoc' oplossingen even niet uit te voeren, totdat voldoende onderzocht is waardóór de wateroverlast blijft bestaan en op welke wijze hiervoor een passende oplossing gevonden kan worden.

Om te inventariseren op welke locaties nog steeds wateroverlast ondervonden wordt, heeft het bestuur daarom medio januari jl. VvE's verzocht om door te geven of zij nog wateroverlast ervaren. 

Om een oplossing te vinden is het noodzakelijk om een goed beeld te krijgen van de samenstelling en opbouw van de grond(lagen) in Stadstuin. Daarom zullen de komende weken op meerdere locaties grondboringen uitgevoerd worden. De resultaten van deze boringen zullen gebruikt worden bij de realisatie van een aantal proefvakken, waarin verschillende oplossingsrichtingen getest zullen worden.   

Natuurlijk is het bestuur doordrongen van het feit dat er zo spoedig mogelijk een oplossing gevonden moet worden voor de problemen, echter na alle ad-hoc oplossingen is nu de overtuiging dat er een goede structurele oplossing gevonden moet worden. 
Hiervoor moet voldoende tijd uitgetrokken worden, terwijl het bestuur zich bewust is dat de problemen en overlast gedurende die periode voortduren. Wij hopen dat de bewoners in Stadstuin begrip hebben voor deze aanpak van het bestuur.

De inschatting is dat het onderzoek en het uittesten van verschillende oplossingsrichtingen zeker tot na de zomer 2014 zullen duren.

Wij zullen u onder andere via de website op de hoogte houden.